Bạn có biết trắc bá diệp là cây gì không? Đây không chỉ là một loài cây cảnh đẹp và có nhiều công dụng trong y học truyền thống.

Trong bài viết này, LAVIA sẽ giới thiệu cho bạn những thông tin thú vị về trắc bá diệp, từ đặc điểm, phân bố, thành phần hóa học, tác dụng dược lý cho đến cách trồng và chăm sóc. Hãy cùng khám phá trắc bá diệp là cây gì nhé!

Đặc điểm của cây trắc bá diệp

Trắc bá diệp có tên khoa học là Cupressus sempervirens, thuộc họ Trắc bách (Cupressaceae). Đây là một loại cây cối có kích thước trung bình, có thể cao từ 6 đến 8 mét. Thân cây mọc thẳng đứng và dọc theo thân mọc ra nhiều nhánh con chứa các lá. Lá của trắc bá diệp có hình dạng khom và màu xanh đậm. Phiến lá nhỏ tương tự như lá của cây thông, có dạng dẹp và hình vẩy. Các lá gắn chặt vào nhánh và tạo nên một mặt phẳng xanh mượt trên cây.

Quả của trắc bá diệp được tạo thành từ 6 đến 8 mảnh vảy dày xếp chồng lên nhau, tạo thành một hình dạng nón. Ban đầu, khi quả còn non, chúng có màu xanh và sau khi chín, màu sắc chuyển sang màu nâu sẫm. Khi quả chín, các mảnh vảy mở ra để lộ hạt bên trong. Hạt của trắc bá diệp có hình dạng trứng, màu nâu đậm và không có cạnh rõ nét.

Phân bố của cây trắc bá diệp

Trắc bá diệp là loài cây có nguồn gốc từ khu vực Địa Trung Hải, chủ yếu là ở Hy Lạp, Ý và Tây Ban Nha. Cây được du nhập vào Việt Nam từ lâu và được trồng làm cây cảnh trong các khu vườn, công viên hoặc sân vườn. Nhờ hình dáng nón đặc trưng và màu xanh của lá, nó tạo nên một cảnh quan đẹp mắt và mang đến không gian xanh mát. Cây cũng có giá trị thương mại, với gỗ của nó được sử dụng trong ngành công nghiệp xây dựng, làm đồ nội thất và sản xuất dầu hương liệu.

Thành phần hóa học của cây trắc bá diệp

Cây trắc bá diệp không chỉ có giá trị trong các phần của lá và cành mà còn trong hạt của nó. Dưới đây là một số chi tiết về thành phần hóa học của cây trắc bá diệp:

• Trong cành và lá cây trắc bá diệp, có một số chất nhựa và tinh dầu. Tinh dầu này chứa các chất pinen và cariophilen, đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra mùi hương đặc trưng của cây.
• Ngoài ra, các thành phần hóa học khác tìm thấy trong lá của cây trắc bá diệp bao gồm:
  • Myricetin (C15H10O8): Một loại flavonoid có tính chất chống oxy hóa và chống vi khuẩn.
  • Axit juniperic (C16H32O3): Một dạng axit béo được tìm thấy trong cây trắc bá diệp, có khả năng chống vi khuẩn và chống viêm.
  • Hinokiflavon (C30H18O3): Một hợp chất flavonoid khác, có tính chất chống vi khuẩn và chống viêm.
  • Axit sabinic (C12H24O3): Một dạng axit hữu cơ có tính chất chống oxi hóa và chống vi khuẩn.

Tác dụng dược lý của cây trắc bá diệp

Trắc bá diệp là một vị thuốc Nam rất công hiệu trong việc cầm máu. Cây có thể dùng để điều trị các bệnh như: chảy máu cam, chảy máu răng, chảy máu đường tiêu hóa, kinh nguyệt quá nhiều, ho ra máu, xuất huyết nội tạng, kích thích mọc tóc… Cách dùng là lấy lá hoặc cành cây sắc nước uống. Ngoài ra, cây còn có tác dụng khác như:

• Giảm đau: Cây có thể dùng để làm giảm đau nhức xương khớp, đau bụng kinh, đau răng… Cách dùng là lấy lá hoặc cành cây nấu nước ngâm hoặc xông hơi.
• Giải độc: Cây có thể dùng để giải độc gan, mật, thận, tiêu độc rượu… Cách dùng là lấy lá hoặc cành cây sắc nước uống hoặc nấu canh ăn.
• An thần: Cây có thể dùng để an thần, giúp ngủ ngon, giảm căng thẳng, lo âu… Cách dùng là lấy lá hoặc cành cây sắc nước uống hoặc pha trà uống.

Cách trồng và chăm sóc cây trắc bá diệp

Trắc bá diệp là một loại cây khá dễ trồng và chăm sóc. Bạn có thể trồng cây trong chậu hoặc trồng luống. Đây là một số lưu ý khi trồng và chăm sóc cây:

• Đất trồng: Cây ưa loại đất thịt hoặc đất hạt nặng. Bạn nên bón lót cho cây trước khi trồng. Khi trồng cần giữ nguyên bầu đất, không làm cây bị đứt rễ.
• Ánh sáng: Cây ưa ánh sáng mạnh, nên để cây ở nơi có ánh sáng đầy đủ. Tuy nhiên, không để cây ở nơi quá nóng hay quá lạnh.
• Nước tưới: Cây không cần tưới quá nhiều, chỉ cần duy trì độ ẩm cho đất. Bạn nên tưới cây vào buổi sáng hoặc chiều mát. Không tưới vào buổi trưa khi nắng gắt hay vào buổi tối khi không khí lạnh.

• Phân bón: Cây nên bón phân định kỳ, khoảng 3 tháng một lần. Bạn có thể dùng phân hữu cơ hoặc phân hóa học. Phân hữu cơ có thể là phân bò, phân gà, phân trùn quế… Phân hóa học có thể là NPK, ure, kali… Bạn nên bón phân vào chỗ rễ cây, không bón lên lá hoặc cành.
• Cắt tỉa: Cây trắc bá diệp có khả năng sinh trưởng nhanh và mạnh, nên bạn cần cắt tỉa định kỳ để giữ cho cây có dáng đẹp và đồng đều. Bạn nên cắt tỉa vào mùa xuân hoặc mùa thu, khi cây không bị ảnh hưởng nhiều bởi thời tiết. Bạn có thể cắt tỉa theo ý thích của mình, tạo ra những hình dạng khác nhau cho cây.
• Phòng trừ sâu bệnh: Cây trắc bá diệp ít bị sâu bệnh tấn công, nhưng vẫn cần phòng ngừa và xử lý kịp thời khi có dấu hiệu. Một số sâu bệnh thường gặp ở cây trắc bá diệp là:
  • Rệp sáp: Là loại sâu nhỏ màu trắng, bám vào lá và cành của cây, hút nước và dinh dưỡng của cây. Khi bị rệp sáp tấn công, cây sẽ có hiện tượng lá héo, vàng, rụng. Cách phòng trừ là dùng dung dịch xà phòng hoặc thuốc trừ sâu để phun lên cây.
  • Nấm đen: Là loại nấm gây ra các vết đen trên lá và cành của cây, làm cho cây mất đi vẻ đẹp và giảm khả năng sinh trưởng. Cách phòng trừ là dùng dung dịch axit benzoic hoặc thuốc trừ nấm để phun lên cây.
  • Thối rễ: Là loại bệnh do vi khuẩn gây ra, khiến cho rễ của cây bị thối và mục. Khi bị thối rễ, cây sẽ có hiện tượng lá úa, chết từ từ. Cách phòng trừ là giữ cho đất luôn thoát nước tốt, không tưới quá nhiều hoặc quá ít. Ngoài ra, có thể dùng thuốc trừ vi khuẩn để xử lý.

Trên đây là những thông tin về trắc bá diệp là cây gì mà chúng tôi muốn chia sẻ với bạn. Hy vọng bạn đã hiểu rõ hơn về loài cây quý hiếm này và biết cách trồng và chăm sóc loại cây này.